Συχνές Ερωτήσεις:

1. Τι είναι το SPAM
Το spam είναι ο συνήθης όρος για την αζήτητη ηλεκτρονική επικοινωνία, δηλαδή τα ενοχλητικά μηνύματα που, χωρίς ποτέ να έχετε ζητήσει, κατακλύζουν το λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας ή το κινητό σας τηλέφωνο διαφημίζοντας διαφόρων ειδών προϊόντα ή υπηρεσίες. Οι αποστολείς μηνυμάτων spam είναι γνωστοί και ως spammers.

2. Ποια προβλήματα δημιουργεί το SPAM;
Το spam υποσκάπτει την εμπιστοσύνη των χρηστών ηλεκτρονικών υπηρεσιών και οδηγεί σε απώλεια χρόνου, πόρων και παραγωγικότητας, τόσο για τους ίδιους τους χρήστες, όσο και για τις επιχειρήσεις. Προβλήματα δημιουργεί επίσης και στους Παρόχους Υπηρεσιών Διαδικτύου (ΠΥΔ), καθώς μπορεί να μειώσει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και το χρόνο απόκρισης του δικτύου τους, πλήττοντας έτσι τη διαθεσιμότητα και αξιοπιστία τους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι πάνω από το 70% των μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σήμερα είναι spam.
Επιπλέον, τα μηνύματα spam, εκτός από ενοχλητικά, μπορεί να είναι προσβλητικά, απατηλά ή ακόμα και επικίνδυνου περιεχομένου. Για παράδειγμα αρκετά μηνύματα spam σήμερα διαφημίζουν πλαστά προϊόντα (π.χ. φαρμακευτικά προϊόντα ή προϊόντα λογισμικού) ως προϊόντα γνωστών εταιρειών, διαδίδουν παραπλανητικές ειδήσεις (όπως π.χ. σχετικά με τη "δύναμη" συγκεκριμένων μετοχών), ή/και προωθούν προϊόντα και υπηρεσίες σεξουαλικού ή/και πορνογραφικού χαρακτήρα. Επίσης, τα μηνύματα spam χρησιμοποιούνται συχνά και ως μέσα μετάδοσης ιών ή άλλων επιβλαβών ή/και κατασκοπευτικών λογισμικών που σκοπεύουν στην "κατάληψη" του υπολογιστή του χρήστη (ή άλλως την μετατροπή του σε zombie computer) και την μετέπειτα χρήση του ως μέσο αποστολής νέων μηνυμάτων spam. Μεγάλη έκταση επίσης έχει πάρει το spam τύπου phishing που στοχεύει στην παραπλάνηση των χρηστών και στην εκμαίευση προσωπικών τους δεδομένων, συχνά με απώτερο σκοπό την απάτη και την απόσπαση χρηματικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών.

3. Γιατί το SPAM είναι τόσο σύνηθες στο Διαδίκτυο;
Το κόστος αποστολής μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι πολύ χαμηλό για τους spammers και, επομένως, το ποσοστό ανταπόκρισης των χρηστών δεν χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα υψηλό, δεδομένου ότι τελικά κάποιοι χρήστες θα αγοράσουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που αυτοί διαφημίζουν. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από σχετική μελέτη που έγινε στην Μεγάλη Βρετανία, 22% των χρηστών είχε αγοράσει τουλάχιστον μία φορά προϊόντα λογισμικού που διαφημίζονταν μέσω spam μηνυμάτων.

4. Το SPAM περιλαμβάνει μόνο μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου;
Όχι, αν και αυτή είναι η πιο συνήθης περίπτωση. Το spam περιλαμβάνει επίσης μηνύματα που αποστέλλονται μέσω κινητού τηλεφώνου (SMS, MMS), υπηρεσίες στιγμιαίων μηνυμάτων (instant messaging), υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης (π.χ Facebook), κ.ά.

5. Τα μηνύματα SPAM έχουν πάντα εμπορικό περιεχόμενο;
Όχι. Τα μηνύματα spam μπορεί να προωθούν κάθε είδους προϊόντα ή υπηρεσίες. Έτσι ως spam θεωρούνται και μηνύματα προώθησης υπηρεσιών και σκοπών φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, σωματείων, ενώσεων, κλπ. Ενδεικτικά αναφέρεται και η 19/2001 Απόφαση της Αρχής που αφορούσε την μετάδοση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ενός υπερκείμενου συνδέσμου (link) που παρέπεμπε στην ηλεκτρονική εφημερίδα του αποστολέα του μηνύματος. Σημειώνεται επίσης ότι, σύμφωνα με ειδική διακήρυξη της Διεθνούς Συνόδου των Επιτρόπων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων του 2005, ακόμα και η πολιτική επικοινωνία οφείλει να συμμορφώνεται με τους κανόνες που ισχύουν για το spam. Η Αρχή έχει εκδώσει τη σχετική Οδηγία 1/2010.

6. Έλαβα ένα μήνυμα με κάποιο σύνδεσμο από κάποιον γνωστό. Να ανοίξω τον σύνδεσμο στο μήνυμα;
Επικοινωνήστε με τον γνωστό σας. Ενημερώστε τον για το μήνυμα που λάβατε. Αν δεν το έχει στείλει αυτός, συμβουλέψτε τον να ελέγξει αυτός, συμβουλέψτε τον να ελέγξει τον υπολογιστή του για ιούς, να ενημερώσει τους άλλους παραλήπτες του μηνύματος σχετικά με το μήνυμα και να αλλάξει το συνθηματικό για το λογαριασμό του ταχυδρομείου του.
Να θυμάστε, επίσης οτι στο διαδίκτυο μπορεί κάποιος εύκολα να στείλει ένα email προσποιούμενος το γνωστό σας!

7. Έλαβα ένα μήνυμα από κάποιον που μου ζητάει να συμμετάσχω σε μια διαδικασία κληρονομιάς με αντάλλαγμα 50% της κληρονομιάς. Ο αποστολέας μου ζητάει κάποια προσωπικά δεδομένα για να προχωρήσει η διαδικασία της κληρονομιάς. Να στείλω στον αποστολέα τα προσωπικά μου δεδομένα;
Όχι
Το μήνυμα που λάβατε ανήκει στην κατηγορία μηνυμάτων «advance fee fraud» (μηνύματα, τα οποία θα έπειθαν τον παραλήπτη ενός e-mail ότι, για παράδειγμα, πρέπει να καταβάλει χρήματα για μια διαδικαστική δαπάνη, προκειμένου να παραλάβει κάτι).
Καταγγείλτε το παραπάνω μήνυμα σε κατάλληλους φορείς (π.χ. ΔΗΕ, Anti-phishing Working Group: http://www.antiphishing.org/).
Γνωστοποιείστε το μήνυμα στον υπεύθυνο επεξεργασίας τον οποίο υποδύεται ο αποστολέας.
Μπλοκάρετε τον αποστεολέα του μηνύματος ως spammer.

8. Έλαβα μήνυμα από διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου,η οποία φαίνετα να ανήκει στην τράπεζά μου. Ο αποστολέας του μηνύματος μου ζητάει να επιβεβαιώσω τα στοιχεία λογαριασμού στο ηλεκτρονικό τραπεζικό σύστημα (e-banking) απαντώντας στο μήνυμα ή επισκεπτόμενος μια ιστοσελίδα που μου προτείνει. Πρέπει να του απαντήσω στο μήνυμα ή να μπω σε αυτή την ιστοσελίδα και να δώσω τα στοιχεία του λογαριασμού μου;
Όχι
Το μήνυμα που λάβατε ανήκει στην κατηγορία μηνυμάτων phishing (μηνύματα που στοχεύουν στην παραπλάνηση των χρηστών και στην εκμαίευση προσωπικών τους δεδομένων, συχνά με απώτερο σκοπό την απάτη και την απόσπαση χρηματικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών).
Καταγγείλτε το παραπάνω μήνυμα σε κατάλληλους φορείς (π.χ. ΔΗΕ, Anti-phishing Working Group: http://www.antiphishing.org/).
Γνωστοποιείστε το μήνυμα στον υπεύθυνο επεξεργασίας τον οποίο υποδύεται ο αποστολέας.
Μπλοκάρετε τον αποστολέα του μηνύματος ως spammer.

9. Έλαβα ένα μήνυμα που θεωρώ SPAM, αλλά το ίδιο αναφέρει οτι είναι νόμιμο παραθέτοντας διάφορους λόγους. Είναι;
Όχι
Πολλές φορές, είτε για να σας παραπλανήσουν είτε από άγνοια, οι αποστολείς διαφημιστικών μηνυμάτων προσθέτουν ένα κείμενο ενημέρωσης στο τέλος του μηνύματος, όπου αναφέρουν ότι το μήνυμα δεν μπορεί να θεωρηθεί spam για διαφόρους λόγους. Επικαλούνται δε και διατάξεις νόμων ή ευρωπαϊκών οδηγιών. Στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζουν μόνο τη «μισή αλήθεια», παραλείποντας τη βασική προϋπόθεση της προηγούμενης συγκατάθεσης.

Το παραπάνω κείμενο αναρτήθηκε από την ιστοσελίδα ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ www.dpa.gr